هویت معتبر خلأ روزهای کرونایی فضای مجازی
مهندس محمد علی رجبی در یادداشتی نوشته است: کرونا موجب شد تا ضرورت توسعه و استفاده از خدمات برخط، تمام قد خودنمایی کند و توانمندی ها و خلاء های موجود در زیرساخت ارتباطی کشور بار دیگر خود را به رخ بکشند. پایش و غربالگری سلامت، دورکاری کارمندان، آموزش راه دور دانش آموزان ودانشجویان، ارائه خدمات عمومی و حاکمیتی به مردم، تامین نیازهای روزمره و مایحتاج عمومی و شاید صدها نیازمندی ضروری دیگر برای اداره کشور در شرایطی که نیاز است بیشتر در خانه بمانیم، همه و همه نشان دادند که کشورداری در هزاره سوم نیازمندی هایی دارد که اگر به موقع شناسایی و به آنها پاسخ ندهیم، کشور را با چالش های جدی روبرو خواهد کرد.
درمورد نیاز کشور به شبکه ملی اطلاعات با زیرساخت های ارتباطی پر سرعت و پایدار که توانایی پاسخ به نیازهای خدماتی کاربران و نگهداری و مدیریت کلان داده های ملی را در خود داشته باشد صحبت های زیادی شده است. شواهد نشان می دهد که شبکه ملی اطلاعات حداقل در بخش زیرساخت های ارتباطی در وضعیت قابل قبولی است، ولی چرا با وجود این زیرساخت در روزهای کرونایی شاهد بروز چالش های جدی در ارائه پایدار خدمات برخط به خصوص در بخش حاکمیتی هستیم؟
به این سوال می توان از منظر های مختلف پاسخ داد، مثلا رشد نامتوازن زیرساخت در مقایسه با خدمات به خصوص در بخش حاکمیتی، سرعت و شتاب زیاد بخش خصوصی و معطوف شدن نگاه ها به آن، غفلت از دولت الکترونیک، کافی نبودن عزم ملی برای یکپارچه سازی واتصال سامانه های حاکمیتی و … ولی موضوعی که کمتر به آن پرداخته شده و اهمیت آن نادیده گرفته می شود موضوع هویت معتبر در فضای مجازی است.
هویت معتبر محدود به افراد نیست، بلکه تمام ابزارهای ارتباطی دیجیتال و هر آن چیزی که می تواند به صورت صفر و یک در فضای مجازی به کاربر یا سامانه ها معرفی شود را شامل می شود. اگر بخواهیم به زبان ساده بیان کنیم هر موبایل، رایانه شخصی، سرور، سامانه خدماتی، مکان جغرافیایی و هر چیزی از این جنس، همگی می توانند دارای هویت معتبر در فضای مجازی باشند.
احراز هویت نطقه شروع ارائه بسیاری از خدمات به خصوص از جنس حاکمیتی و مالی است، فرض کنید شما نیاز داشته باشید تا خدمتی الکترونیک از شهرداری یا بیمه و یا گمرک دریافت کنید، پرونده قضایی خود را پیگیری کنید، در همه این خدمات احراز هویت کاربر و اصالت درخواست از مهمترین نیازمندی های شروع ارائه خدمت است. هویت معتبر در بخش خصوصی نیز چالشی پیش روی توسعه پایدار خدمات به خصوص در فناوری های مالی است.
فضای پر التهاب خبری و شایعات گوناگون در روزهای شیوع #کرونا در کشور، ضربات سنگینی به اعتبار نهادهای مرجع و تصمیم گیر زد و اگر امکان مسئولیت سازی و مسئولیت پذیری کاربران شبکه های اجتماعی فراهم بود، قطعا مدیریت کرونا راحت تر می شد.
اگر هویت معتبر در فضای مجازی در اختیار وزارت بهداشت بود به جای صرف هزینه، زمان و توان طاقت فرسا، می شد به جای سامانه ۴۰۳۰ که دارای ضریب خطای بالایی است از پیام رسان های بومی برای پایش، غربالگری و پشتیبانی پزشکی استفاده کرد.
اگر موضوع هویت که در شهریور ۹۸ در قالب سند «نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور» به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده است به موقع عملیاتی شده بود شاید امروز می توانستیم با آسودگی بیشتر برای دورکاری کارمندان دولت تصمیم بگیریم، دغدغه های آموزشی کمتری می داشتیم،با فروش اعتباری از اقشار آسیب پذیر حمایت می کردیم، با سهمیه بندی الکترونیکی برای تامین وسایل بهداشتی و مواد ضد عفونی به چالش نمی خوردیم، شایعات مخرب زمینگیرمان نمی کرد و ده ها شاید دیگر که خلاء آنها امروز بیشتر به چشم می آید.
برای رسیدن به قله های پیشرفت و برداشتن بلند #گام_دوم انقلاب می بایست کشورداری مدرن را پیاده سازی کنیم و این مهم محقق نمی شود مگر آنکه ابزارهای لازم برای آن را ایجاد کنیم و هویت معتبر در فضای مجازی قطعا یکی از الزامات اساسی و پایه برای این هدف است.
