سواد رسانه ای یعنی نه به سلطه رسانه ها
دکتر معصومه نصیری ـ مدرس دانشگاه در گفت و گو با سایت سرآمد، سواد رسانه ای را مهارتی مورد نیاز برای همه آحاد یک جامعه دانست و اظهار کرد: وقتی در عصر رسانه و انفجار اطلاعات زندگی می کنیم اگر مهارت های زیست در این فضای چند وجهی را نداشته باشیم، متحمل زحماتی می شویم که می تواند تبعات خاص خود را برای تک تک مخاطبان داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه سواد رسانه ای ما را به شهروندان هوشمند و صاحب تفکر در برابر هجمه بی امان پیام های رسانه ای تبدیل می کند، افزود: امروزه رسانه در دستان تمام مخاطبان و نزدیک ترین پدیده به آنهاست. این نزدیکی می تواند در صورت عدم شناخت دقیق از رسانه مساله ساز شود. در سواد رسانه ای به مخاطب می گوییم او چطور می تواند رسانه را مدیریت کند و اجازه ندهد رسانه او را مدیریت کند. با این توضیح سواد رسانه ای نیاز همه اقشار جامعه است و اینکه آن را مختص به گروهی خاص کنیم، اشتباه بزرگی است.
قائم مقام انجمن سواد رسانه ای با اشاره به آسیب های نداشتن سواد بهره بردن از رسانه ها خصوصا در فضای مجازی، تاکید کرد: همانطور که برای رانندگی باید مهارت آن را داشت و بعد رانندگی کرد، در زمینه رسانه (همه انواع رسانه) باید مهارت استفاده از ابزار را داشت وگرنه احتمالا هر نوع تصادف و خسارتی در جاده های تو در توی رسانه ای وجود دارد. اگر سواد بهره بردن از رسانه ها را نداشته باشیم، بازیچه رسانه شده و تغییرات اساسی در سبک زندگی و رفتارمان رخ خواهد داد.
وی ادامه داد: مجهز نبودن به دانش و مهارت سواد رسانه ای باعث سرریز اطلاعات و اوردوز اطلاعاتی نیز می شود و مسمومیت اطلاعاتی نیز رخ خواهد داد. بدون سواد رسانه ای ما به معتادان تکنولوژی تبدیل می شویم و در نهایت برده آن. در حال حاضر نوع جدیدی از بردگی با عنوان بردگی مدرن ایجاد شده است که رسانه، برده دار است و مخاطب بدون دانش و مهارت، برده ای است که خود نیز احساس بردگی نکرده و با رضایت در خدمت برده دار قرار می گیرد.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر خلأ نبود سواد رسانه ای و تبعاتی که می تواند داشته باشد، حس شده است اما تنها در حد حرف و سخنرانی باقی مانده است. ما باید برای فراگیری این نهضت در کشور به عزم و خواست ملی در لایه های مختلف جامعه برسیم. تنها یک برنامه و دو سخنرانی و چند کتاب نمی تواند به فراگیر شدن این دانش و مهارت کمک کند. فهم ضرورت و برنامه ریزی جهت فراگیری نهضت سواد رسانه ای و تربیت شهروندان هوشمند در عصر رسانه، نیاز جدی این حوزه است.
نصیری تاکید کرد: اینکه تصور کنیم این تنها مردم هستند که باید سواد مواجه با رسانه را داشته باشند اشتباهی بزرگ است. نیاز به داشتن سواد رسانه ای در مسوولان نیز به شدت احساس می شود چراکه برای مدیریت در عصر رسانه باید ویژگی های این عصر را هم دانست و با روش سنتی در دنیای شیشه ای مدیریت نکرد.
قائم مقام انجمن سواد رسانه ای ایران اظهار کرد: در حوزه رسانه و ابزارهای نوین دیجیتال و… ما باید نگاهی به آینده نیز داشته باشیم و آینده پژوهی نیاز فوری و جدی این حوزه است؛ آینده ای که در آن تحولات شگرفی در حوزه ارتباطات و رسانه رخ خواهد داد. انجمن سواد رسانه ای کارگروه آینده پژوهی دارد که در این بخش مطالعات و پژوهش های لازم در این زمینه انجام می شود تا بتوان در آینده بر اساس اقتضائات و ضرورت ها، سیاستگذاری مناسب داشت.